مکتب کارآفرینی

مکتب کارآفرینی

در مکتب کارآفرینی ،تدوین استراتژی به عنوتن یک فرایند رویایی و بینشی مطرح است . برخلاف سه مکتب قبلی ،مکتب کارآفرینی جزمکاتب تشریحی و توصیفی است و نه تجویزی .مکتب طراحی بریک چارچوب مفهومی با رد کردن شهود ،به تدوین استراتژی نگاه می کرد. مکتب کارآفرینی دقیقا برخلاف آن عمل کرده است .مکتب کارآفرینی فرایند تشکیل استراتژی را انحصارا بر رهبر و قابلیت های ذاتی او «شهود-عقل-تجربه و..»متمرکز ساخته است . این امر موجب ارتقای نگرش به استراتژی به عنوان «دورنما» می شود.

مهم ترین مکتب کارآفرینی دورنما یا چشم انداز است .دورنما نشانه ی ذهنی استراتژی است که در ذهن رهبر نقش می بندد یا حداقل ابراز می شود . دورنما بیشتر نوعی تصور است تا یک برنامه کاملا حساب شده با عبارات یا ارقام. به همین دلیل است که دورنما انعطاف پذیر باقی می ماند ،به طوری که رهبر آن می تواند آن را با تجربه خود تطبیق دهد. بنابراین استراتژی کارآفرینی هم سنجیده و پیش بینی شده است و هم پیش بینی نشده اضطراری .

خاستگاه مکتب کارآفرینی همانند مکتب موقعیت یابی «اقتصاد» است . کارآفرین به طور برجسته ای در تئوری اقتصاد نئوکلاسیک نمایان شد.«کارل مارکس » کارآفرینان را به عنوان عوامل تغییر اجتماعی و تکنولوژی مورد ستایش قرارداد .اولین کسی که در تفکر اقتصادی به کارآفرین اهمیت داد«ژوزف شومپیتر» بود وی کارآفرینی را فرایند «تخریب خلاقانه »ایجاد ترکیبات جدید می داند.

تکامل مکتب کارآفرینی با رشته مدیریت مرتبط شده است .پیروان این مکتب متقعد بودند که رهبری فردی براساس دورنمای استراتژیک ،کلید موفقیت سازمانی است .رویکرد کارآفرینان به عنوان «رهبر بزرگ» بررسی «شخصیت کارآفرینانه » از موضوعات کلیدی مکتب کارآفرینی است . در روش کارآفرینانه فرایند استراتژی تحت تاثیر جستجوی فعالانه برای یافتن فرصت های جدید قرار می گیرد .

سازمان کارآفرین بر روی فرصت ها تمرکز می کند و مشکلات در درجه ی دوم اهمیت قرار دارند. همچنین رشد هدف غالب سازمان کارآفرین ملموس ترین نشانه موفقیت است .پیش فرض های مکتب کارآفرینی به شرح زیر است:

1.استراتژی به عنوان دورنمای آینده سازمان در ذهن رهبر شکل می گیرد .

2.فرایند تشکیل استراتژی ،نیمه آگاهانه است که ریشه در شهود تجربه رهبر دارد.

3. رهبر با عزم راسخ و حفظ کنترل دقیق و شخصی بر اجرای استراتژی دورنما را ارتقا می بخشد.

4.دورنمای استراتژیک انعطاف پذیر است و تغییر داده می شود . یعنی هم سنجیده وهم اضطراری.

مکتب شناختی پل ارتباطی بین مکاتب عینی (طراحی -برنامه ریزی-موقعیت یابی) و مکاتب ذهنی ( یادگیری-فرهنگی-قدرت-محیطی و ترکیب بندی) است و در میان آن ها قرار گرفته است . مشخصه ی این مکتب بیشتر پتانسیل آن است ،تا مشارکت آن در مدیریت استراتژیک .روانشناسی هنوز باید به اندازه ی کافی به مسائل مربوط به مدیریت استراتژیک بپردازد.

مکتب یادگیری

بر طبق مکتب یادگیری ،استراتژی هنگامی ظهور می یابند که افراد به طور فردی و جمعی تصمیم می گیرند که درباره یک موقعیت و توانایی سازمان خود در مقابله با آن موقعیت چیزهایی بیاموزند.سر انجام آنها به الگو های عملی رفتاردست می یابند.فرضیات مکتب یادگیری به شرح زیر است:

1.ماهیت پیچیده و غیرقابل پیش بینی محیط سازمان از کنترل سنجیده و پیش بینی شده جلوگیری می کند .بنابراین استراتژی سازی باید به مرور زمان شکل یک فرایند یادگیری را به خود بگیرد.

2. در حالی که رهبر نیز باید یادبگیرد ،اما این سیستم جمعی سازمان است باید یاد بگیرد.

3.این یادگیری به سبک پیش بینی نشده پیش می رود و از طریق رفتاری که تفکر را با در نظر گرفتن گذشته بر می انگیزد صورت می گیرد.

4. نقش رهبر تدوین استراتژی های سنجیده و پیش بینی شده نیست ،بلکه مدیریت فرایند یادگیری استراتژیک است که به موجب آن ، استراتژی های جدید می توانند ظهور یابند . در نهایت مدیریت استراتژیک مستلزم ایجاد رابطه دقیق بین تفکر و عمل کنترل یادگیری ثبات و تغییر است.

مکتب قدرت

در مکتب قدرت، شکل گیری استراتژی به عنوان یک فرایند «مذاکره » است. اگر استراتژی سازی بتوانید فرایند برنامه ریزی ، تحلیل ، شناخت و یادگیری باشد.می تواند فراید چانه زنی و توافق میان افراد ،گروه ها و ائتلاف های متعارض نیز باشد .این مکتب تدوین استراتژی را یک فرایند آشکار قدرت توصیف می کند.قدرت خرد مربوط به افراد و گروه های داخل سازمان و قدرت کلان نشان دهنده وابستگی متقابل بین یک سازمان و بازیگران محیط آن «مانند خریداران -رقبا -سرمایه گذاران دولت »است .تحلیل ذینفع ،ائتلاف و شبکه سازی مانور استراتژیک از مباحث کلیدی این مکتب است.

1.قدرت و سیاست ،فرایند تدوین استراتژی را شکل می دهند.

2.استراتژی ها در این فرایند ناگهانی و پیش بینی نشده هستند و بیشتر شکل موقعیت یا ترفند به خود می گیرند تا چشم انداز.

3. قدرت خرد ، استراتژی سازی را حاصل متقاعد سازی ،چانه زنی و گاهی مواجهه مستقیم می پندارد.
4. قدرت کلان ، سازمان را به عنوان واحدی در نظر می گیردکه با کنترل سازمان ها یا همکاری با آن ها و یا با استفاده از مانور استراتژی های جمعی در انواع مختلف شبکه ها و ائتلاف ها ،رفاه خود را افزایش می دهد.

مکتب فرهنگی

در مکتب فرهنگی ، شکل گیری استراتژی به عنوان یک فرایند جمعی مورد توجه است . برعکس قدرت که سازمان را از هم می گسلد ،فرهنگ جمعی از افراد در یک موجودیت منسجم گرد هم می آورد مکتب قدرت عمدتا منافع شخصی را مورد توجه قرار می دهد ،در حالی که مکتب فرهنگی منافع عمومی را در نظر می گیرد بنابراین در مکتب فرهنگی ،شکل گیری استراتژی ریشه در قدرت اجتماعی فرهنگ دارد.

مکتب محیطی

شکل گیری استراتژی نوعی فرایند واکنشی به محیط است . در میان عواملی که نقش مهمی در مکاتب قبلی در شکل گیری استراتژی داشتند .یعنی مدیر-برنامه ریز – هوش رهبرو.. فقدان یک عامل مشهود است . این عامل محیط است .طرفداران دیدگاه محیطی ،سازمان را منفعل می پندارند.سازمان منفعل وقت خود را صرف واکنش نشان دادن به محیط می کند.

دیدگاه بوم شناسی جمعیت تئوری از موضوعات و نظریات کلیدی است .

مکتب ترکیب بندی

شکل گیری استراتژی به عنوان فرایند تغییر و دگرگونی مطرح است . این مکتب امکان سازگاری ،ترکیب و یکپارچه سازی پیام های مکاتب دیگر را فراهم می کند . مکتب ترکیب بندی دارای دو جنبه ی مهم است : یک جنبه ی آن وضعیت سازمان و محیط پیرامون آن است که به ترکیب معروف است .جنبه ی دیگر آن ،فرایند استراتژی سازی را شرح می دهد که عنوان تغییر شکل و دگرگونی از آن یاد می شود .تغییر شکل و دگرگونی نتیجه ی اجتناب ناپذیر ترکیب بندی است .زمانی انسجام به وجود می آید و زمانی دیگر تغییر صورت می گیرد . ویژگی مهم این مکتب آن است که «ادبیات آن درباره تغییر است» اما خود استراتژی اصلا درباره تغییر نیست ، بلکه درباره ی استمرار و دوام است . به عبارت دیگر در حالی که فرایند استراتژی سازی ممکن است باعث تغییر مسیرحرکت زمان شود، استراتژی های متنج از آن مسیر را تثبیت می کنند.شاخصه عمده مکتب ترکیبی این است که سازمان ها در ترکیباتی با ثبات برای مدت های طولانی زندگی می کنند اما بعد از آن مجبورند خودشان را متحول کنند.